Trong điều kiện có sự tác động mạnh mẽ của khoa học công nghệ và đặc biệt là thành tựu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Sự phát triển của khoa học công nghệ mang lại nhiều lợi ích trong việc nâng cao chất lượng của các hoạt động quân sự, quốc phòng, an ninh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nước ta. Tuy vậy, mặt trái của nó chính là việc các thế lực thù địch đang lợi dụng không gian mạng (KGM) để tiến hành các biện pháp chống phá đầy tinh vi, phức tạp. Cùng với sự phát triển của lĩnh vực kỹ thuật số, mạng Internet đã trở thành một nhân tố có tác động vô cùng mạnh mẽ đến từng người dân đến các tổ chức, chính phủ và cộng đồng trên thế giới. KGM bao gồm các mạng xã hội, các kênh thông tin, các dịch vụ truyền thông là một môi trường lý tưởng cho các thế lực thù địch, phản động lợi dụng để chống phá chính quyền, Nhân dân với những nội dung sau:

Thứ nhất, xuyên tạc các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và công tác phòng, chống tham nhũng.

 Theo thống kê của Bộ Tư lệnh 86, hiện nay, trung bình một ngày, các tổ chức và đối tượng phản động trong, ngoài nước thường xuyên đăng tải khoảng 500 bài viết trên mạng xã hội, thu hút hơn 5.100 lượt bình luận, hơn 7.200 lượt chia sẻ cùng gần 15.000 lượt bày tỏ cảm xúc. Các thế lực thù địch, phản động lợi dụng để phát tán thông tin xấu độc, chiếm hơn 90% tổng các bài viết và thu hút nhiều lượt tương tác với tỉ lệ cao. Việc xuyên tạc, nói xấu, bôi nhọ các đồng chí cán bộ lãnh đạo nhằm tạo dư luận, hoài nghi về mâu thuẫn nội bộ trong cơ quan Đảng và Nhà nước, làm giảm lòng tin, gây tâm lý hoang mang cho các bộ phân người dân. Từ đó, chúng tiếp tục xuyên tạc ý nghĩa của công tác phòng, chống tham nhũng mà Đảng và Nhà nước và Nhân dân đang quyết tâm thực hiện. Đặc biệt, từ những sai lầm, tiêu cực trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện của một số bộ phận cán bộ của Đảng, chính quyền trong một số vụ việc cụ thể được đưa ra ánh sáng, chúng quy chụp về cả đội ngũ cán bộ Đảng, Nhà nước ta với những luận điệu rằng: Đây là kết quả của việc thanh trừng giữa các nhóm lợi ích tồn tại trong Đảng, chính quyền... Nhằm gây mất trật tự an toàn xã hội, gây hoang mang, hoài nghi về tính dân chủ, minh bạch của đại hội đảng, kết quả bầu cử các cấp.

Thứ hai, sử dụng mạng xã hội để kích động, lôi kéo tổ chức biểu tình bạo loạn.

Trong thời gian diễn ra các Hội nghị Trung ương, kỳ họp Quốc hội, chúng thường tổ chức các chiến dịch quy mô lớn khi có sự kiện bầu cử, thảo luận các dự luật, ban hành chính sách nhằm xuyên tạc thông tin về chính sách, dự luật quan trọng, như: Luật An ninh mang, Luật Đơn vị Hành chính - kinh tế đặc biệt (gọi tắt là Luật Đặc khu), Chính sách về tiền lương, tuổi nghỉ hưu; thời gian diễn ra ngày lễ lớn của dân tộc, như: Ngày Giải phóng miên Nam, thống nhất đất nước 30-4, Cách mạng Tháng Tám thành công 19-8, ngày Quốc khánh 02-9; thời gian diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Mỹ- Triều... chúng kêu gọi, tổ chức biểu tình, bạo loạn tại nhiều địa phương trên cả nước, tập trung chủ yếu ở Hà Nội, Hà Tĩnh, Bình Thuận, TP Hồ Chí Minh. Đặc biệt, trong điều kiện chính phủ và Nhân dân ta đang quyết tâm, nỗ lực cao nhất để ngăn chặn dịch bệnh COVID-19 để bảo vệ sức khỏe người dân, chúng tập trung xuyên tạc, phủ nhận và tung tin giả về các biện pháp phòng, chống dịch bệnh của Chính phủ, Nhân dân ta, gây tâm lý hoang mang, bất ổn trong người dân, gây trở ngại trong việc thực hiện các chỉ thị của Chính phủ về phòng, chống dịch bệnh trong điều kiện cả nước đồng lòng, nỗ lực phòng, chống dịch bệnh COVID-19 đang hoành hành hết sức phức tạp.

Thứ ba, lợi dụng vấn đề tôn giáo - dân tộc, dân chủ - nhân quyền.

 Vấn đề tôn giáo - dân tộc, dân chủ - nhân quyền được các thế lực thù địch triệt để lợi dụng để  lan truyên thông tin xuyên tạc, kích động trên mạng xã hội và Internet. Qua các mạng xã hội, kênh thông tin trên KGM, chúng phát tán các thông tin xuyên tạc bóp méo các chính sách của Đảng, Nhà nước; từ đó, kêu gọi, lôi kéo, kích động người dân tụ tập biểu tình và có các hành vi vi phạm pháp luật. Tập trung vào một số trang, nhóm phản động thường xuyên phát tán các video, hình ảnh, bài viết trên mạng xã hội Facebook, như: Thanh niên công giáo, Nhà thờ Thái Hà, Công giáo Đạo và Đời, Nguyễn Ngọc Nam Phong, Hội anh em dân chủ... Đặc biệt, về vấn đề tôn giáo, chúng lợi dụng các buổi sinh hoạt công giáo để tiến hành giao giảng các thông tin xuyên tạc với các chủ đề chủ nghĩa cộng sản, thảm họa của nhân loại, như: Cộng sản đánh đập các tù nhân lương tâm, kêu gọi thả tự do cho các tù nhân lương tâm, các đối tượng tham gia quấy rối trong các cuộc biểu tình. Chúng kích động hàng loạt các giáo dân thuộc các giáo xứ, như: Vạn Thành, Mỹ Khánh, Cẩm Trường, Vĩnh Hòa, Song Ngọc thuộc các tỉnh miền Trung biểu tình dưới danh nghĩa thắp nến cầu nguyện phản đối chính quyền đàn áp các cuộc biểu tình, bắt bớ, đánh đập các tù nhân lương tâm. Ngoài ra, các thế lực thù địch trong và ngoài nước còn thường xuyên viết các bản báo cáo, thư cầu khẩn, thư ngỏ tới các tổ chức nhân quyền trên thế giới để can thiệp vào tình trạng nhân quyền ở Việt Nam.

Thứ tư, tuyên truyền chống phá Quân đội.

Lợi dụng một số vụ việc cụ thể liên quan đến cán bộ, đơn vị Quân đội và chính sách, biện pháp với Trung Quốc trên Biển Đông trong điều kiện, tình hình diễn biến phức tạp và căng thẳng, chúng tập trung tuyên truyền, xuyên tạc về vai trò, bản chất Quân đội; về tổ chức và tính kỷ luật trong Quân đội; bản lĩnh và khả năng chiến đấu của Quân đội nhằm làm suy giảm vai trò bảo vệ Tổ quốc và niềm tin của Nhân dân với Quân đội. Chúng tập trung lợi dụng các tiêu cực đang được Đảng và Bộ Quốc phòng quyết tâm xử lý, như: Vấn đề sử dụng đất quốc phòng sai mục đích, Quân đội làm kinh tế, lợi dụng hình ảnh, nội dung phản cảm quân nhân, những hình ảnh chiến sĩ bị thương tích trong các đơn vị, các vụ việc trong các đơn vị Quân đội; đồng thời, kêu gọi thanh niên trốn nghĩa vụ quân sự, gây khó khăn cho công tác tuyển quân, lợi dụng các hình ảnh nhà ở, tài sản có liên quan đến cán bộ sĩ quan, để xuyên tạc vấn đề tham nhũng trong Quân đội. Trước những điều kiện phức tạp về ngoại giao trên Biển Đông, như: Khai thác dầu khí tại Lô Cá Rồng Đỏ và Cá Kiếm Nâu, giàn khoan Đông Phương; chúng tung tin xuyên tạc, chụp mũ rằng: Quân đội không hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, chỉ tập trung làm kinh tế, gây mất niềm tin trong Nhân dân; lợi dụng thông tin và các sự kiện liên quan đến cuốn sách Gạc Ma - vòng tròn bất tử để xuyên tạc chính sách chống ngoại xâm trong lịch sử của Việt Nam.

Để thực hiện những âm mưu của mình, các thế lực thù địch sử dụng một số thủ đoạn cụ thể trên không gian mạng, đó là:

Tạo lập tài khoản giả mạo, tập trung xây dựng nhóm, tổ, cá nhân thủ lĩnh trên không gian mạng. Các thế lực phản động đánh giá tầm ảnh hưởng của các nhân vật nổi tiếng để tạo lập và giả mạo nhằm lừa gạt, lôi kéo, tuyên truyền xấu độc với những bộ phận người dân cả tin, hạn chế trong nhận diện sự thật nhằm phát huy tối đa khả năng lan tỏa thông tin, gây hoang mang dư luận trong quần chúng nhân dân; từ đó, kêu gọi, lôi kéo, kích động người dân biểu tình, gây rối. Chúng sử dụng thủ đoạn khai thác tài khoản đã thiết lập từ trước làm hạt nhân thường xuyên đăng tải bài viết, thông tin xuyên tạc về một chủ đề, lĩnh vực nhất định và hàng trăm tài khoản vệ tinh thực hiện nhiệm vụ chia sẻ trên các nhóm, diễn đàn phản động hoặc các nhóm có lượng thành viên lớn. Thống kê của Bộ Tư lệnh 86 cho thấy, các tài khoản có bài viết về chủ đề Luật Đặc khu và Luật An ninh mang đều là các trang phản động có lượng người quan tâm lớn như: Trang BBC New Tiếng Việt, trang phản động Dưa Leo, Nhật ký yêu nước, VOA Tiếng Việt và Việt Tân Các trang báo, trang tuyên truyền chính thống của Việt Nam không hoặc có chỉ số xếp hạng thấp, điều đó cho thấy thế lực thù địch đã khai thác triệt để các kênh thông tin xấu độc, phản động để tập trung lớn vào việc xuyên tạc, kích động chống đối việc ban hành các dự luật này. Trong các thế lực phản động, chống phá, nổi lên có tổ chức khủng bố Việt Tân, chúng đã chuẩn bị cho các cuộc biểu tình từ rất lâu, lực lượng được chia làm các đội có nhiệm vụ riêng biệt, bao gồm: lực lượng giả làm lực lượng an ninh đánh người, lực lượng khác kích động người dân rằng công an đánh dân, lưc lương lam công tac truyên thôngnhằm mục đích đẩy cuộc biểu tình thành bạo loạn loạn vũ trang tạo cớ chính trị. Các thế lực phản động triệt để tận dụng công nghệ trên không gian mạng để thực hiện các hành động ngày càng tinh vi, xảo quyệt nhằm vượt qua các biện pháp kiểm soát, theo dõi của lực lượng an ninh; Lợi dụng chức năng quay phim và đăng tải trực tuyến (Livestream) lên trên mạng xã hội Facebook, Youtube để tương thuật trực tiếp sự việc theo kịch bản bóp méo, xuyên tạc sự thật được phối hợp với các lực lượng chỉnh sửa, biên tập, lồng ghép nội dung từ xa. Chúng lợi dụng không gian mạng, nhất là các mạng xã hội có nhiều người tham gia, lồng ghép các thông tin giả mạo gây sốc, hoang mạng của cộng đồng để kêu gọi, cổ vũ Biểu tình ảo trên KGM, chúng huy động, kêu gọi, khuyến khích, thuê các tài khoản có tầm ảnh hưởng đến cộng đồng gắn các biểu ngữ phản đối Dự thảo Luật Đặc khu, Luât an ninh mạng tạo ra hiệu ứng đám gây tâm lý hoang mang, nghi ngờ giữa sự thật và thông tin xấu độc.

Lợi dụng hoạt động văn hóa, văn nghệ để tiến hành tuyên truyền, chống phá trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa. Thực hiện thủ đoạn này, chúng lôi kéo các người từng là nhà văn, nhà báo, ca sỹ có tư tưởng bất mãn, biến chất, sử dụng lực lượng này, có sự hậu thuẫn bằng tiền để chuyển hóa các bài viết có sẵn thành thể thơ hoặc bài hát phát trên các kênh âm nhạc trực tuyến lớn và phổ biến đặt máy chủ ở nước ngoài để vượt qua các cơ chế kiểm duyệt bài viết của Dộ Thông tin và Truyền thông. Trong một cách khác, các thế lực phản động đã kêu gọi tổ chức cuộc thi tìm kiếm giọng hát đấu tranh nhằm phát động phong trào sáng tác âm nhạc chống phá, xuyên tạc tình hình trong nước. Chúng sử dụng mạng xã hội Facebook, kênh video Youtube để tuyên truyền, phát tán và đăng tải các bài hát chống phá với giai điệu hiện đại, theo phong cách thị trường, điều này cho thấy các đối tượng phản động đang nhằm mục tiêu vào giới trẻ Việt Nam trong và ngoài nước.

Sử dụng tiền giấy, mệnh giá nhỏ để phát tán lời kêu gọi biểu tình. Đây là thủ đoạn mới, chúng tuyên truyền lôi kéo một bộ phận xã hội sử dụng đồng tiền mệnh giá thấp, ghi các thông điệp với nội dung chống phá Nhà nước trên mặt tờ tiền. Sau đó, mang đồng tiền này đi mua hàng để phát tán nội dung kêu gọi biểu tình. Chúng cổ vũ, nhiều đối tượng nhận thức còn hạn chế đã tích cực thực hiện và lan truyền trên mạng như những chiến công. Ngoài việc phát tiền giấy mệnh giá nhỏ, để tránh bị phát hiện kêu gọi biểu tình lớn trên KGM, các đối tượng phản động sử dụng thủ đoạn tham gia sâu vào các tổ chức quần chúng và nhóm người dân để tuyên truyền, kích động từ bên trong, thậm chí là đe dọa. Đối tượng chúng tập trung vào là các nhóm học sinh, sinh viên, đặc biệt là công nhân và người lao động có thu nhập thấp ở các thành phố lớn.

Lợi dụng các hoạt động công giáo tại các nhà thờ, giáo phận để tuyên truyền chống phá. Đây là thủ đoạn truyền thống của các thế lực phản động, chống pháp, chúng tập hợp các linh mục, cha xứ có tư tưởng chống đối chính quyền, hoạt động công giáo cực đoan tại các giáo xứ lớn như giáo phận Vinh, giáo phận Quy Nhơn, nhà thờ Thái Hà (Hà Nội) triệt để lợi dụng các buổi cầu nguyện để reo rắt, tuyên truyền sai lệch các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta tới các giáo dân, gây lên sự hoài nghi, xung đột giữa các tôn giáo.

Ngoài ra, chúng tận dụng những hạn chế trong việc giữ an toàn bào mật trên mạng Internet của đa số người dùng, một số nguy cơ thu thập thông tin người dùng từ các công ty như Facebook, Google, Twitter, trình duyệt Cốc Cốc,  cũng là một nguyên nhân để các thế lực phản động khai thác, lợi dụng để thực hiện các thủ đoạn chống phá Đảng, Nhà nước và nhân dân ta.

Mạng Internet với bản chất là chia sẻ, kết nối đã mang lại nhiều lợi ích to lớn cho tất cả chúng ta trong mọi hoạt động làm việc, giải trí, sinh hoạt. Tuy vậy, những thế lực phản động, chống phá đã triệt để lợi dụng không gian mạng, mạng Internet để thực hiện các thủ đoạn chống phá sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta. Chúng ta cần hết sức cảnh giác và nhận diện cũng như tuyên truyền để mỗi người dân thấy được âm mưu, bản chất của các thủ đoạn của kẻ thù, xây dựng không gian mạng Việt nam an toàn, lành mạnh, rộng khắp như mục tiêu cơ bản trong chiến lược Bảo vệ tổ quốc trên không gian mạng, chiến lược bảo vệ không gian mạng như một phần lãnh thổ không thể tách rời của Tổ quốc Việt nam xã hội chủ nghĩa.

Thượng tá, PGS, TS Nguyễn Long

Chủ nhiệm bộ môn, Khoa Chỉ huy -Tham mưu/HVQP