Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Một số vấn đề lý luận, thực tiễn về xây dựng quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh – Giá trị, ý nghĩa và định hướng”

Ngày 10/01/2024 tại Học viện Quốc phòng, Quân ủy Trung ương và Hội đồng Lý luận Trung ương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề: "Một số vấn đề lý luận, thực tiễn về xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh - Giá trị, ý nghĩa và định hướng"

Đoàn Chủ tịch Hội thảo

Chủ trì Hội thảo có các đồng chí: Đại tướng Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Thượng tướng, PGS, TS Trần Việt Khoa, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Giám đốc Học viện Quốc phòng và sự tham dự của gần 800 đại biểu là các lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các đơn vị trực thuộc Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; các cơ quan của Hội đồng lý luận Trung ương; các chuyên gia, nhà khoa học và toàn thể cán bộ, giảng viên, học viên của Học viện Quốc phòng.

Đại tướng Lương Cường phát biểu tại Hội thảo

Hội thảo là dịp khẳng định xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc luôn được Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm, trong đó luôn xác định xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại là đòi hỏi khách quan, bảo đảm cho quân đội đủ sức hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”. Hội thảo khẳng định giá trị lý luận và thực tiễn của việc xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, hiện đại, đồng thời đề xuất giải pháp để các cơ quan, đơn vị, địa phương tổ chức thực hiện thắng lợi mục tiêu trên.

Hội thảo đã nhận được sự quan tâm sâu sắc và tham gia đóng góp ý kiến hết sức quan trọng của các ban, bộ, ngành Trung ương; các cơ quan tham mưu chiến lược của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng; các quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, học viện, nhà trường trong toàn quân; các tướng lĩnh, cán bộ nghiên cứu, nhà khoa học trong và ngoài Quân đội. Các bài tham luận được đăng trong kỷ yếu Hội thảo đã thể hiện sâu sắc tinh thần, trách nhiệm, tình cảm của các ban, bộ, ngành, các cơ quan, đơn vị, các nhà khoa học trong và ngoài quân đội đối với việc xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh, là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.

Với 120 bài tham luận đăng trong kỷ yếu Hội thảo và các bài tham luận được trình bày tại Hội thảo đã làm nổi bật kết quả đạt được của việc thực hiện chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh trong những năm qua, đồng thời tiếp tục khẳng định vị trí, ý nghĩa của chủ trưởng trên; nêu bật những vấn đề đặt ra, dự báo, nhận định đúng đặc điểm tình hình thế giới, khu vực tác động đến quốc phòng, quân sự, nhất là nhiệm vụ xây dựng Quân đội.

Quang cảnh Hội thảo

Tham gia Hội thảo các đại biểu lãnh đạo các cơ quan Trung ương, các tướng lĩnh, các chuyên gia, các nhà khoa học tập trung luận giải làm rõ hơn những vấn đề chủ yếu:

Một là, luận giải, làm rõ cơ sở khoa học về chủ trương lớn, tầm nhìn chiến lược của Đảng đối với việc xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh; Quân đội kiên định mục tiêu chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, với Nhà nước và nhân dân;… Các ban, bộ, ngành Trung ương và cơ quan tham mưu chiến lược của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng trên cơ sở quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng về quốc phòng, quân sự, xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân, tiếp tục đề xuất, kiến nghị các nội dung, giải pháp có hiệu quả nhằm thực hiện tốt hơn nữa chức năng, nhiệm vụ của mình, góp phần xây dựng Quân đội có chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Những vấn đề lý luận, thực tiễn đang đặt ra cần phải tiếp tục quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân ủy Trung ương, kế hoạch của Bộ Quốc phòng về điều chỉnh tổ chức lực lượng; phải đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, thường xuyên, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước; sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy các cấp.

Hai là, phân tích, làm rõ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, trực tiếp là Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; sự chỉ đạo, hướng dẫn của các cơ quan tham mưu chiến lược Bộ Quốc phòng TCCT Quân đội nhân dân Việt Nam về công tác phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường trong toàn quân, các tỉnh, thành phố trên cả nước; việc tuyên truyền, quán triệt sâu sắc cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân có nhận thức đúng, đầy đủ, thống nhất; triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, hiệu quả chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh với kế hoạch tổng thể, phương pháp tiến hành chặt chẽ, khoa học, lộ trình, bước đi cụ thể, phù hợp với đường lối quốc phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân, truyền thống của Quân đội, nghệ thuật quân sự Việt Nam, quyết tâm bảo vệ Tổ quốc và yêu cầu chiến đấu trong tình hình mới. Vì vậy, cần có các chủ trương đúng, các giải pháp hiệu quả. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, quán triệt sâu, rộng, kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng, công tác tổ chức, công tác bảo vệ chính trị nội bộ, công tác cán bộ, công tác chính sách,... tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhận thức và hành động của đội ngũ cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân về chủ trương xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa “từ sớm, từ xa”, "giữ nước từ khi nước chưa nguy". 

Ba là, tập trung phân tích, làm rõ những nội dung, giải pháp xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh; bảo đảm mọi hoạt động của Quân đội trên tất cả các lĩnh vực đều đạt hiệu quả cao; Quân đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định lập trường, quan điểm của giai cấp công nhân, có tính dân tộc và tính nhân dân sâu sắc; nhận thức rõ đúng - sai, bạn - thù, đối tác, đối tượng, xử trí, giải quyết kịp thời, chính xác mọi tình huống, sự việc; sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị, linh hoạt, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm, kiên cường, đạt hiệu quả cao trong hoạt động quân sự, nhất là trong sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu; có tổ chức chặt chẽ, biên chế gọn, chất lượng cao, sức cơ động và sức chiến đấu cao; xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật nhằm nâng cao sức mạnh chiến đấu. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra trong tổ chức điều chỉnh lực lượng Quân đội phải tuyệt đối không được xa rời nguyên tắc xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị. Đây là nguyên tắc xuyên suốt quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam; là nhân tố quyết định sự trưởng thành, chiến thắng và hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ của Quân đội. Do đó, phải thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong tình hình mới; luôn coi trọng nâng cao chất lượng công tác giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách quốc phòng, quân sự của Đảng, Nhà nước, bản chất cách mạng, truyền thống, nhiệm vụ của Quân đội và cơ quan, đơn vị,… Khắc phục những nhận thức chưa đúng và chủ động đấu tranh phòng, chống những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đồng thời, nâng cao chất lượng nghiên cứu, ứng dụng những thành tựu khoa học công nghệ hiện đại, trí tuệ nhân tạo, đổi mới công nghệ, sản xuất các chủng loại vũ khí thông minh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. 

Bốn là, luận giải, làm rõ chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, một trong những khâu then chốt, đột phá có ý nghĩa quyết định là xây dựng nhân tố con người, trong đó xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đổi mới công tác huấn luyện - đào tạo ở các học viện, nhà trường, cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Xây dựng nguồn nhân lực quân sự, quốc phòng cần chú trọng cả về số lượng và chất lượng theo lộ trình hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật của các quân chủng, binh chủng, lực lượng; đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện - đào tạo ở các học viện, nhà trường quân đội, tạo nguồn cán bộ có đủ phẩm chất cách mạng, tư duy, năng lực chuyên môn, trình độ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý,... theo chức trách; gắn đào tạo ở nhà trường với bồi dưỡng cán bộ ở đơn vị; gắn nhà trường với đơn vị; gắn lý luận với thực tiễn.

Xây dựng, hoàn thiện cơ chế quản lý, điều hành huấn luyện - đào tạo theo hướng “Tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”. Đồng thời, phát huy vai trò của đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học, chú trọng nghiên cứu, phát triển lý luận về quân sự, quốc phòng, nghệ thuật quân sự, khoa học công nghệ, khoa học xã hội nhân văn và ngoại ngữ quân sự,… trọng tâm là nghiên cứu các hình thái chiến tranh mới, nghệ thuật tác chiến và phương pháp tác chiến phù hợp với vũ khí,  trang bị trong điều kiện chiến tranh công nghệ cao. Tham gia tổng kết thực tiễn, rút ra những bài học kinh nghiệm từ cuộc xung đột quân sự  Nga - Uknaina để vận dụng vào xây dựng Quân đội ta hiện nay.

Năm là, nhận thức sâu sắc hơn về nguyên tắc Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, sự điều hành của Chính phủ, trách nhiệm của các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương và cả hệ thống chính trị trong xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ hiện đại.

Khẳng định rõ, Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội nhân dân Việt Nam. Đảng lãnh đạo bằng công tác tư tưởng, công tác tổ chức, thông qua các chủ trương, đường lối, quan điểm; chăm lo xây dựng bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của Quân đội. Bên cạnh đó, Đảng lãnh đạo xây dựng tổ chức lực lượng, xây dựng cơ cấu, biên chế; đảm bảo vũ khí, trang bị và không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ; xây dựng nền khoa học và nghệ thuật quân sự Việt Nam, làm cơ sở để huấn luyện, chiến đấu và chiến thắng; không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Nhà nước quản lý Quân đội theo quy định của Hiến pháp và pháp luật, thực hiện chiến lược xây dựng Quân đội phù hợp với từng giai đoạn của cách mạng. Sự điều hành của Chính phủ đối với xây dựng Quân đội thông qua việc ban hành các nghị quyết, nghị định cụ thể. Hoàn thiện hệ thống pháp luật về quốc phòng, xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại. Vì vậy, xây dựng Quân đội trong bối cảnh mới cần có sự vào cuộc, phối hợp chặt chẽ giữa các ban, bộ, ngành ở Trung ương, địa phương và toàn dân; đồng thời, theo chức năng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để Quân đội thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.

Xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại nằm trong chỉnh thể thống nhất giữa xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với xây dựng “thế trận lòng dân” - Sự quy tụ, tập hợp sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng. Đây chính là cơ sở để xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.

Kết luận Hội thảo đã nêu bật những vấn đề cốt lõi, được Hội thảo làm sáng tỏ, làm cơ sở để tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp mang tính định hướng trong xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh gọn, mạnh.

 Thứ nhất, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh là sự vận dụng đúng đắn, sáng tạo quan điểm lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng ta về xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thứ hai, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh là phù hợp, đáp ứng với tình hình thực tiễn hiện nay

Thứ ba, khẳng định nội dung định hướng và giải pháp xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thứ tư, khẳng định nhân tố con người là khâu then chốt, đột phá, có ý nghĩa quyết định đến kết quả xây dựng Quân đội “tinh, gọn, mạnh”, tiến lên hiện đại.

Các đại biểu tại Hội thảo

Xây dựng QĐND Việt Nam “tinh, gọn, mạnh”, tiến lên hiện đại là chủ trương lớn, đúng đắn, nhất quán, thể hiện tầm nhìn, tư duy chiến lược của Đảng và Nhà nước ta. Đây là yêu cầu vừa mang tính cấp thiết, trước mắt, vừa mang tính cơ bản, lâu dài; là giải pháp nền tảng để xây dựng QĐND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, bảo đảm cho Quân đội ta luôn là công cụ bạo lực sắc bén của Đảng và Nhà nước, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Một số vấn đề lý luận, thực tiễn về xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh - Giá trị, ý nghĩa và định hướng”. Kết quả của Hội thảo góp phần cung cấp những luận cứ khoa học có giá trị về quá trình xây dựng, chiến đấu, phát triển và trưởng thành của QĐND Việt Nam; đề xuất nhiều nội dung giải pháp thiết thực thực hiện chủ trương xây dựng QĐND Việt Nam “tinh, gọn, mạnh” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, trực tiếp cung cấp luận cứ khoa học đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tham mưu cho Đảng, Nhà nước những vấn đề mới, mang tính chiến lược về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc phục vụ xây dựng văn kiện Đại hội XIV của Đảng và triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương VIII khóa XIII về Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.

Tin, ảnh: Phòng Tuyên huấn/ Cục Chính trị - HVQP