Quân đội có vai trò và trách nhiệm quan trọng cùng với toàn Đảng, toàn dân tiến hành công tác dân tộc, tôn giáo, góp phần làm cho các quan điểm, chủ trương, chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng và Nhà nước được hiện thực hóa trong cuộc sống; làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng dân tộc, tôn giáo chống phá cách mạng Việt Nam. Trong những năm qua, cấp ủy, chỉ huy các đơn vị đã bán sát nhiệm vụ chính trị của đơn vị, địa phương chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể địa phương tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào tôn giáo thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương nâng cao vai trò lãnh đạo của tổ chức sơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, hiệu lực quản lý của chính quyền cơ sở; năng lực tập hợp quần chúng của các tổ chức chính trị - xã hội; làm tốt công tác phát triển đảng viên, xóa tình trạng thôn, bản “trắng đảng viên, trắng tổ chức cơ sở đảng”. Tham gia các chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng nông thôn mới, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, phòng tránh, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn; củng cố quốc phòng, an ninh, xử lý các tình huống quốc phòng, an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo, góp phần củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc, giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo thực hiện đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, “thế trận lòng dân” vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo còn hạn chế; phối hợp với các lực lượng xử lý các tình huống quốc phòng, an ninh vùng vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo chưa chặt chẽ.

Trong những năm tới, các thế lực thù địch triệt để lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, kích động tư tưởng ly khai, tự trị, tiến hành biểu tình gây rối, bạo loạn, ly khai, nhằm thành lập nhà nước độc lập. Vì vậy, Quân đội tham gia phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá Việt Nam phải quán triệt và thực hiện tốt các yêu cầu sau:

Một là, nắm vững, vận dụng sáng tạo quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân tộc, tôn giáo.

Quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân tộc, tôn giáo là cơ sở pháp lý rất quan trọng để Quân đội tiến hành các nội dung, biện pháp phòng, chống phù hợp, đạt hiệu quả cao, không để các thế lực thù địch, phản động tạo cớ can thiệp.

Thực hiện yêu cầu này, các đơn vị bộ đội chủ lực, Bộ đội Biên phòng và bộ đội địa phương phải thường xuyên tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nắm vững công tác dân tộc, tôn giáo, chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng, Nhà nước; tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, tích cực, chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá cách mạng Việt Nam. Tích cực tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, giúp dân phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, thực hiện các chính sách xã hội, các phong trào, các cuộc vận động của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của địa phương, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị vững mạnh; xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên vùng dân tộc thiểu số, tôn giáo vững mạnh; thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo đối với quân nhân người dân tộc thiểu số, quân nhân có đạo đang công tác trong Quân đội, quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nguồn cán bộ dân tộc thiểu số trong Quân đội; lựa chọn cán bộ có năng lực, tâm huyết, kinh nghiệm là người dân tộc thiểu số tại địa phương làm công tác dân vận.

Hai là, phát huy sức mạnh tổng hợp, tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các cơ quan, đơn vị trong toàn quân.

Lực lượng Quân đội tham gia phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá, bao gồm: Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, bộ đội Biên phòng... mỗi lực lượng có chức năng, nhiệm vụ, hoạt động trên những địa bàn khác nhau. Vì vậy, phải phát huy sức mạnh tổng hợp, tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các cơ quan, đơn vị trong toàn quân để phòng chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá Việt Nam đạt hiệu quả cao nhất.

Thực hiện yêu cầu này, các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội Biên phòng và bộ đội địa phương hoạt động trên địa bàn phải quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá, biết phát huy những yếu tố thuận lợi, khắc phục những khó khăn, nghiên cứu nắm vững âm mưu, thủ đoạn hoạt động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá của các thế lực thù địch tham mưu cho cấp ủy, chính quyền giải quyết kịp thời những vấn đề mới phát sinh trong lĩnh vực dân tộc, tôn giáo; sửa đổi, bổ sung hoàn thiện chính sách, pháp luật về dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo. Tham gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo, gắn phát triển kinh tế - xã hội với phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc thiểu số, tôn giáo; tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng lực lượng quốc phòng, khu vực phòng thủ vững mạnh; thực hiện tốt các chính sách dân tộc, tôn giáo và bình đẳng giữa các dân tộc hình thành thế trận vững chắc ngăn ngừa, đẩy lùi âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá Việt Nam.

Ba là, kết hợp chặt chẽ giữa phòng và chống, lấy phòng là chính.

Phòng và chống là hai mặt của quá trình Quân đội tham gia phòng chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc tôn giáo chống phá Việt Nam có mối quan hệ biện chứng với nhau. Có phòng, tức là tham gia tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở địa phương vững mạnh đủ năng lực lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội nâng cao đời sống nhân dân, củng cố quốc phòng, an ninh vững chắc, xử lý có hiệu quả các tình huống quốc phòng, an ninh ngay tại cơ sở; tham gia phát triển phát triển kinh tế - xã hội nâng cao đời sống nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo, thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo, tạo niềm tin của đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo vào sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của chính quyền vào chế độ xã hội chủ nghĩa thì mới có lực lượng, phương tiện, điều kiện đảm bảo xử lý thắng lợi các tình huống quốc phòng, an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo; đồng thời, không tạo kẽ hở cho các thế lực thù địch lợi dụng tiến hành các hoạt động chống phá. Có đấu tranh ngăn chặn các hoạt động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá của các thế lực thù địch mới tạo điều kiện cho việc xây dựng, củng cố khối đoàn kết dân tộc vững chắc, xây dựng lòng tin của đồng bào các dân tộc thiểu số, tôn giáo vào sự lãnh đạo của Đảng, chế độ xã hội chủ nghĩa. Trong mối quan hệ giữa phòng và chống, thì phòng luôn giữ vai trò quyết định, chống giữ vai trò quan trọng, xác định chủ động phòng ngừa là chính.

Thực hiện yêu cầu này, Quân đội phải phối hợp chặt chẽ với các lực lượng nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá cho nhân dân; tích cực, chủ động tham gia các chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng nông thôn mới, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, phòng tránh khắc phục hậu quả thiên tai, ô nhiễm môi trường, tìm kiếm cứu nạn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào tôn giáo; xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh; thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo, tăng cường củng cố khối đoàn kết dân tộc; xây dựng thế trận quốc phòng vững chắc...

Bốn là, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương.

Đây là yêu cầu chỉ đạo nghệ thuật phát huy sức mạnh tổng hợp trong phòng chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá. Hiệu quả Quân đội tham gia phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó phải phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương để phát huy sức mạnh tổng hợp bảo đảm phòng chống đạt hiệu quả cao.

Thực hiện yêu cầu này, các đơn vị quân đội hoạt động trên địa bàn phải bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể địa phương tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương; tích cực tham gia các chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng nông thôn mới, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, phòng tránh khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; xây dựng, củng cố quốc phòng, an ninh, xử lý có hiệu quả các tình huống quốc phòng, an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo.

Năm là, tổ chức lãnh đạo, chỉ huy, điều hành tập trung, thống nhất

Quân đội tham gia phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá được tiến hành trên nhiều nội dung, có cả bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, bộ đội Biên phòng tham gia. Mỗi lực lượng có chức năng, nhiệm vụ khác nhau, hoạt động phòng chống được tiến hành trên nhiều nhiệm vụ, địa bàn khác nhau, tính chất lại rất phức tạp, bao gồm cả yếu tố trong nước và quốc tế... Vì vậy, tổ chức lãnh đạo, chỉ huy, điều hành tập trung, thống nhất là yêu cầu có ý nghĩa quan trọng, đảm bảo cho các lực lượng quân đội tham gia phòng chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá thống nhất về ý chí, hành động, có đủ sức mạnh để hoàn thành nhiệm vụ phòng, chống.

Thực hiện yêu cầu này, cấp ủy và chỉ huy các cấp cần thống nhất nhận thức, xác định rõ trách nhiệm, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ phòng, chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch trên lĩnh vực dân tộc, tôn giáo sát với tình hình địa phương, đơn vị, đạt hiệu quả thiết thực. Hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy không chỉ dừng lại ở chủ trương, quan điểm, nhận thức mà phải được thể hiện cụ thể bằng chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch công tác. Hằng năm và từng thời kỳ, cấp ủy cần tổ chức sơ, tổng kết đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá, kịp thời có chủ trương, biện pháp khắc phục những hạn chế, khuyết điểm để đưa công tác này ngày càng phát triển về chiều sâu vững chắc. 

Quân đội tham gia phòng, chống âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá Việt Nam cần thực hiện tốt các yêu cầu trên; đồng thời, phải gắn với với chức năng, nhiệm vụ của Quân đội để thực hiện có hiệu quả việc phòng chống âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá cách mạng Việt Nam trong tình hình mới.

Thượng tá, ThS Hứa Thành Lam

Trợ lý Cục Huấn luyện - Đào tạo/HVQP